Deze verkoopgegevens worden ingezameld door de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu in het kader van het koninklijk besluit van 28 februari 1994 betreffende de erkenning en de toelating van ondernemingen die bestrijdingsmiddelen voor landbouwkundig gebruik vervaardigen, invoeren, uitvoeren of verpakken. Ze worden verwerkt en verspreid volgens de Verordening (EG) nr. 1185/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 25 november 2009 betreffende statistieken over pesticiden.
De jaarlijkse gegevens over de verkoopcijfers van elk handelsproduct met een toelating voor het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen worden door de toelatingshouders bezorgd aan de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, die de ingezamelde gegevens verwerkt. De gegevens worden gebruikt voor het bepalen van de bijdrage die moet betaald worden voor het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen en voor het berekenen van de toestandsindicatoren van het dashboard van het NAPAN.
Informatie bij de gegevens
De hoeveelheden handelsproducten (kg of liter) worden omgezet in werkzame stoffen (kg) aan de hand van de concentratie aan werkzame stof van elk product. De aangegeven verkoopcijfers stemmen overeen met de gewasbeschermingsmiddelen verkocht in België met uitzondering van alle uitgevoerde producten.
Deze gegevens worden gefilterd volgens de geharmoniseerde indeling van de stoffen van 2015 bepaald door EUROSTAT. Deze indeling wordt om de vijf jaar geüpdatet. De vergelijking van de verkoopgegevens met die van de andere EU-Lidstaten kan enkel geldig gebeuren met gebruikmaking van dezelfde indeling.
Met het oog op harmonisatie met de EU-lidstaten, zijn additieven, bevochtigingsmiddelen, antischuimmiddelen, kleefstoffen, synergisten, safeners en ontsmettingsmiddelen uit deze statistieken verwijderd. De concentratie van koperproducten wordt nu uitgedrukt in verhouding tot de massa van hun zouten en niet, zoals voorheen, in verhouding tot de massa van het koperequivalent. Deze harmonisatie vond plaats in maart 2023 voor alle gepubliceerde jaren.
Vertrouwelijkheid van de gegevens
De vertrouwelijkheid van de recente gegevens (minder dan 3 jaar) wordt verzekerd door een akkoord tussen de administratie (Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu) en de Belgische vereniging van de industrie van gewasbeschermingsmiddelen (Belplant). De gegevens worden verborgen wanneer minder dan 3 leveranciers een stof verkopen (verberging voor alle erkenningsniveaus, volgens een cascadeprocedure). Volgens de beslissing van 9 maart 2009 van de Federale Beroepscommissie voor de toegang tot milieu-informatie zijn de integrale gegevens echter beschikbaar op aanvraag.
Aandachtspunten bij de interpretatie van de statistieken
In deze publicatie worden enkel de cijfers weergegeven. Het landbouwkundig gebruik van gewasbeschermingsmiddelen is immers afhankelijk van een hele reeks factoren, niet het minst van de weersomstandigheden. Uitzonderlijk vochtige omstandigheden kunnen bv. een sterke stijging verklaren in het gebruik van fungiciden, omdat er dan meer schimmelziekten optreden. Het zou echter te ver leiden om dit voor elke werkzame stof of type product te verklaren.
De hoeveelheden geven ook nauwelijks indicatie over de effecten op mens, dier of milieu, aangezien die meer te wijten zijn aan de specifieke giftigheid van de stoffen. Een kleine hoeveelheid van een giftiger middel kan meer effecten veroorzaken dan grote hoeveelheden van weinig schadelijke middelen. Een stijging in de verkochte hoeveelheden leidt dus niet noodzakelijk tot een toename van de effecten, en omgekeerd.
Bovendien zijn de effecten op mens, dier en milieu ook afhankelijk van toepassingswijze en –tijdstip van de gbm: een middel dat gebruikt wordt in serres zal geen effecten hebben op vogels, een middel dat gebruikt wordt na de bloei zal geen direct effect hebben op bijen.
Voor bepaalde werkzame stoffen die toegelaten zijn voor de behandeling van zaaizaden houden de gepubliceerde cijfers geen rekening met de hoeveelheden die eventueel uit- of ingevoerd worden via de behandelde zaden.
Voorwaarden voor gebruik van de gegevens
Elke gedeeltelijke of volledige publicatie van deze statistieken zal de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu moeten vermelden als bron van informatie. De gedetailleerde gegevens in het bijzonder mogen enkel overgenomen worden onder de voorwaarden beschreven in de wet van 4 mei 2016 tot omzetting van de richtlijn 2003/98/EG van het Europees Parlement en de Raad van 17 november 2003 inzake het hergebruik van overheidsinformatie (BS 19 maart 2007).
Meer informatie
Op onze website vindt u meer informatie over de risicobeoordeling van gewasbeschermingsmiddelen, inclusief toelatingsprocedure en de voorwaarden voor commercialisering en gebruik, of over hun alternatieven.
De gedetailleerde statistieken voor elke werkzame stof kan u steeds aanvragen.