Vooraleer een gewasbeschermingsmiddel wordt toegelaten, wordt onderzocht wat het risico is voor de consument bij blootstelling aan residuen van dat gewasbeschermingsmiddel via voeding en worden maximale residulimieten (MRL’s) vastgesteld. Ook na de toelating wordt, in het kader van controle en monitoring, het risico voor de consument onderzocht (zie bijv. ons recente bericht over het Europese jaarrapport).

Op dit moment gebeurt die risicobeoordeling nog voor elke stof apart. Op EU-niveau wordt er echter al gedurende meerdere jaren gewerkt aan het ontwikkelen van een wetenschappelijke methodologie om te kunnen inschatten wat de gezondheidsrisico’s zijn voor consumenten die via voeding worden blootgesteld aan verschillende gewasbeschermingsmiddelen, die mogelijk gelijkaardige effecten hebben en die dus samen een groter (cumulatief) risico kunnen inhouden.

Om een dergelijke cumulatieve risicobeoordeling mogelijk te maken, moeten alle werkzame stoffen worden gegroepeerd op basis van hun gemeenschappelijke, toxicologische effecten op een specifiek orgaan of systeem. Alleen stoffen binnen een dergelijke groep kunnen immers bijdragen aan eenzelfde cumulatief effect. Voor effecten op het zenuwstelsel en de schildklier werden bestaande stoffen al ingedeeld in groepen, terwijl voor andere organen/systemen (bijv. lever, oog, bijnier en voortplantingsstelsel) de groepering nog in ontwikkeling is.

Op 29 april publiceerde de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) de resultaten van een piloot-onderzoek, waarin een cumulatieve risicobeoordeling werd uitgevoerd voor de twee reeds gedefinieerde groepen, van enerzijds stoffen met (korte termijn)effecten op het zenuwstelsel en anderzijds stoffen met mogelijke (lange termijn)effecten op de schildklier. Er werd hierbij gebruik gemaakt van de residumonitoringresultaten verzameld door meerdere EU-lidstaten in de periode 2014-2016.

Op basis van deze eerste cumulatieve risicobeoordelingen blijkt een aanpassing van de MRL’s voor individuele stoffen of een aanpassing van bestaande toelatingen alvast niet nodig. Meer informatie is te vinden via de FAQ op de website van EFSA.

In de komende jaren zullen nog bijkomende cumulatieve risicobeoordelingen worden uitgevoerd, bijv. voor andere toxicologische effecten. Ondertussen wordt er verder gewerkt aan de optimalisatie van de methodologie en van de software die nodig is om dergelijke complexe berekeningen op een efficiënte manier te kunnen uitvoeren en worden er ook zo veel mogelijk gegevens en informatie op een gestructureerde manier verzameld, om met een grotere zekerheid het cumulatieve risico te kunnen inschatten in de toekomst.