Update maart 2025
Ter herinnering: sinds 2011 moeten alle professionele gebruikers in alle lidstaten een register bijhouden van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen (volgens artikel 67 van Verordening (EG) nr. 1107/2009).
Deze verplichting geldt niet alleen voor professionele gebruikers in de landbouwsector, maar ook voor professionals in groenvoorzieningen en overheidsbedrijven (spoorwegen, luchthavens) die gewasbeschermingsmiddelen gebruiken. Ze geldt zowel voor behandelingen in open lucht als voor behandelingen onder bescherming (serres) of speciale installaties (zaadbehandeling, bewaarloodsen, enz.).
Dit register moet minstens de naam van het gebruikte gewasbeschermingsmiddel bevatten, de toepassingsdatum en -dosis en het gebied en gewas waarop het middel is gebruikt.
De registers moeten ten minste drie jaar worden bewaard. De professionele gebruiker stelt de relevante informatie uit deze registers op verzoek ter beschikking van de bevoegde autoriteit.
Momenteel mogen deze gegevens op papier of in elektronische vorm worden bewaard.
In 2023 werd een nieuwe Europese verordening van kracht (Uitvoeringsverordening (EU) 2023/564). Deze vereist dat alle professionele gebruikers van gewasbeschermingsmiddelen vanaf 1 januari 2026 hun gebruiksregister in elektronisch formaat bijhouden (machinaal leesbaar in de zin van Richtlijn (EU) 2019/1024), met een aantal nieuwe informatievereisten die moeten worden geregistreerd:
- Het toelating- of vergunningsnummer van het product,
- De naam van het gewas,
- De omvang van het behandelde gebied of de hoeveelheid van de behandelde eenheid (bv. het aantal hectaren of de hoeveelheid behandelde zaden),
- Het groeistadium van het gewas,
- Het starttijdstip van de behandeling,
- De referentie van het perceel.
De professionele gebruiker moet elk gebruik van een gewasbeschermingsmiddel onverwijld registreren. Voor operatoren die actief zijn in de voedselketen , met inbegrip van professionele gebruikers die handelen in het kader van contractuele overeenkomsten, bedraagt deze periode 7 dagen overeenkomstig artikel 6 van het Koninklijk Besluit van 13/07/2014 tot aanvulling van Verordening (EG) nr. 852/2004). Registers die niet rechtstreeks in elektronisch formaat worden aangemaakt, moeten uiterlijk 30 dagen na de datum van gebruik van het gewasbeschermingsmiddel in dit formaat omgezet worden.
Professionele gebruikers die in het kader van contractuele regelingen voor een andere natuurlijke of rechtspersoon handelen (bijv. loonwerkers of tuinaanlegger), verlenen die uitbestedende persoon (bijv. landbouwer) toegang tot of verstrekken een kopie van de gegevens zonder onnodige vertraging of beperkingen. In alle gevallen krijgt de klant uiterlijk 30 dagen na de datum van gebruik van het gewasbeschermingsmiddel toegang tot of een kopie van het register.
Aandacht: het Koninklijk Besluit van 10 mei 2023 houdende reglementering van de begassingen en ontgassingen is 1 juli 2023 in werking getreden, behalve voor de grondontsmettingen. Vanaf 1 januari 2024 gelden de regels ook voor de grondontsmettingen. Alle toepassingen moeten op voorhand worden gemeld in de begassingsdatabank.
Toelichting bij de uitvoeringsverordening (EU) 2023/564:
- Elektronisch formaat = machineleesbaar formaat in de zin van Richtlijn (EU) 2019/1024. Bijvoorbeeld een Excel-, Word- of doorzoekbaar PDF-formaat. De bevoegde autoriteit kan bepalen in welk formaat de registergegevens aan haar moeten worden toegezonden indien ze die opvraagt.
- Gewasbenaming volgens EPPO-codes: de FOD Volksgezondheid publiceert en actualiseert op FYTOWEB de officiële lijst van gewassen met de overeenstemmende EPPO-codes. Enkel de naam van het gewas (bijv. wintertarwe) zoals vermeld op de toelating of vergunning van het product dient in het register te worden opgenomen.
- Fenologisch stadium van het gewas volgens de BBCH-monografie: de FOD Volksgezondheid publiceert en actualiseert op Fytoweb de BBCH-tabellen die overeenkomen met de toegelaten gewassen. Het gewasstadium dient enkel in het register te worden opgenomen indien de toelating van het product een bepaald toepassingsstadium vermeldt zoals “voor opkomst” of “bij het planten”. Wanneer in de toelating van het product een periode wordt genoemd die meerdere stadia omvat, zoals “BBCH 13-39”, zou in het register zoveel mogelijk het stadium worden opgenomen dat representatief is voor het gewas op het moment van de behandeling, bijvoorbeeld “BBCH 15” of “5-bladstadium”.
- Starttijdstip van de behandeling: dient alleen te worden gespecificeerd wanneer het gebruik van het product beperkt is tot specifieke tijdstippen van de dag of wanneer het tijdstip van gebruik relevant is in de context van het specifieke gebruik. Bij voorbeeld gewasbeschermingsmiddelen waar een specifieke re-entry time is voor voorzien of producten die enkel mogen toegepast worden met een fytolicentie Ps waarvan het gebruik eveneens dient gemeld te worden in de begassingsdatabank.
- Locatie van het perceel of de installatie (serre, loods, etc..) waar het product wordt gebruikt zoals aangegeven in de verzamelaanvraag, met name campagnejaar en perceelsnummer. Als men geen verzamelaanvraag moet indienen, dan kan het kadasternummer of adres of xy coördinaten gebruikt worden.
Voor meer informatie:
- FAVV: Bijhouden van registers en traceerbaarheid
- Waals Gewest: CORDER asbl
- Brussels Hoofdstedelijk Gewest - Leefmilieu Brussel: Gewasbeschermingsmiddelen (pesticiden)
- Vlaams Gewest:
- voor landbouw: Contact | Landbouw en Zeevisserij
- voor niet-landbouw: Contact | Vlaamse Milieumaatschappij