In oktober 2024 publiceerde VELT de resultaten van een onderzoek naar de aanwezigheid van pesticiden in Vlaamse en Nederlandse slaapkamers (SOS Slaapkamer). De studie geeft informatie over de concentratie van bepaalde pesticiden die zij hebben gedetecteerd in huisstof, en over de intrinsieke eigenschappen van sommige van deze stoffen.
De aanwezigheid van pesticiden in huisstof is geen nieuwe ontdekking. Elke dag komt ieder van ons in aanraking met tal van chemische en andere stoffen van diverse oorsprong. De vraag is welk effect dit heeft op onze gezondheid?
Uiteraard nemen wij als overheid, bevoegd voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen, de bezorgdheden serieus. Onze dienst heeft het VELT-rapport aandachtig bestudeerd met focus op de gedetecteerde gewasbeschermingsmiddelen, de pesticiden die gebruikt worden in de land- en tuinbouw. Op basis van de beschikbare informatie is er niet onmiddellijk reden tot bezorgdheid. Het feit dat een pesticide aanwezig is in huisstof betekent niet automatisch dat er een gezondheidsrisico is; alles hangt af van de hoeveelheden waaraan de bewoners worden blootgesteld. Bovendien worden de analysemethoden steeds gevoeliger waardoor steeds lagere concentraties gedetecteerd kunnen worden. De gerapporteerde concentraties van gewasbeschermingsmiddelen in het huisstof zijn zo laag dat er geen onaanvaardbaar risico voor de gezondheid van de bewoners wordt verwacht: een bewoner zou al onrealistisch hoge hoeveelheden stof moeten opnemen om hiervan een negatief effect te ondervinden. Een versnelde herziening van de toelatingen van de betrokken gewasbeschermingsmiddelen is, op basis van de informatie in dit rapport, dan ook niet gerechtvaardigd.
Dit neemt niet weg dat er onzekerheden blijven. Wij hechten belang aan onderzoek, en meer bepaald onderzoek naar gezondheidsrisico’s gelinkt aan de gecombineerde aanwezigheid van een groot aantal stoffen in lage concentraties. Deze stoffen zijn niet alleen van gewasbeschermingsmiddelen afkomstig, maar ook van diverse andere bronnen. Dit vereist een geïntegreerde aanpak, via een samenwerking tussen verschillende partners (overheden, onderzoekers,…). Wij zijn dan ook bereid om onze medewerking te verlenen aan nieuwe initiatieven hieromtrent.
Daarnaast werken wij via het reductieplan voor gewasbeschermingsmiddelen permanent aan het verminderen van de milieu- en gezondheidsrisico's van het gebruik van deze middelen. Meer informatie hierover kan je vinden via deze link.
Overigens zijn er in België al heel wat maatregelen van kracht om de Belgische bevolking en specifieke kwetsbare groepen zoals kinderen, zwangere vrouwen en ouderen te beschermen tegen de risico's van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Een overzicht van deze maatregelen vind je via deze link.
Regelmatig verluchten, een goede hygiëne en verantwoord omgaan met chemische producten zijn basismaatregelen die elk van ons kan nemen om een gezond binnenklimaat te creëren.